نشست رونمایی، نقد و بررسی کتاب «تئاتر و وجود» اثر هانری گوییه با ترجمۀ دکتر مازیار مهمینی در روز پنجشنبه ۲۰ تیرماه ۱۳۹۸ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
جلسه با صحبت آقای دکتر محمدبیگی (دبیر گروه زبانهای خارجی و دبیر جلسه) و خوشآمدگویی به اساتید و میهمانان آغاز شد. در ابتدا، آقای دکتر فارس باقری (نمایشنامه نویس، کارگردان و استاد دانشگاه) به بررسی جایگاه فلسفی و نظری این اثر در مطالعات تئاتر و نظریههای تئاتر پرداختند. ایشان ضمن اشاره به انتخاب درست کتاب، بر این نکته تأکید کردند که پیش از آنکه دربارۀ تئاتر بدانیم، باید در مورد فلسفۀ تئاتر بدانیم که چنین امکانی را ترجمۀ اثر گوییه فراهم آورده است. همچنین، در بحث جایگاه مترجم نه در صرفاً انتقال اثر بلکه به عنوان یک متفکر، دکتر باقری با توجه به فقر نظری و نظریههراسی موجود در حوزۀ کنونی تئاتر، کتاب حاضر را نمونهای مفید و ارزشمند دانستند که با ارائه بنیادهای نظری، امکان نظریهورزی بیشتر و شناخت تضادهای موجود با وضعیت واقعی نظریات در جامعۀ امروز را میسر میسازد. در پایان، ایشان پیشنهادهایی برای برابرنهاد چند واژۀ تخصصی حوزۀ تئاتر و چند نکتۀ ویرایشی در مطرح کردند.
در ادامه نشست، آقای دکتر ابوالفضل توکلی شاندیز (مترجم و پژوهشگر فلسفه اخلاق) برخی از فصلهای کتاب را از منظر فلسفۀ اخلاق بررسی کردند. ایشان ضمن تأکید بر ترجمۀ روان و جذاب، کتاب را از سه منظر مورد بررسی قرار دادند: ۱٫ بررسی نسبت ادبیات و فلسفه و نسبت هنر و فلسفه، ۲٫ روشها و محورهای فلسفی بهره گرفته شده در کتاب، و ۳٫ نقد محتوا و ترجمۀ اثر.
همچنین از منظر فلسفۀ هنر، آقای دکتر رضا میرمبین (پژوهشگر و مدرس دانشگاه سوره) از اهمیت طرح مباحث تئاتری در کتاب «تئاتر و وجود» در قالب «مقولات» سخن گفتند. ایشان ساختار کتاب و تقسیم بندی سهگانه در سهگانه اثر را یادآور دیدگاه کانت و جسارت نویسنده در مقولهبندی موضوعات را قابل تقدیر دانستند. دکتر میرمبین در دو پاره، اثر تازه منتشر شده از انتشارات بوی کاغذ را مورد بررسی قرار دادند: ۱٫ خوانش شخصی از کتاب به عنوان مخاطب و ۲٫ مباحث مربوط به مترجم و ترجمه. وی تلاش مترجم در ارائۀ پانوشتهای فراوان برای تدقیق فهم خواننده از متن را ستودنی خواند.
سپس، آقای دکتر حسن زختاره (عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا) به مقایسۀ بخشهایی از ترجمه با متن اصلی از دیدگاه زبانی پرداختند. ایشان با اشاره به کنار هم قرار دادن جنبههای متضاد در ترجمۀ اثر و بررسی ارتباط میان ادبیات و فلسفه، نظریۀ ادبیات را رویکردی غیرفلسفی خواندند. آقای دکتر زختاره ظرافتهای زبانی بیشتر در ترجمۀ حاضر، پانوشتهای تفصیلی و بحث آزادی و رهایی را از ویژگیهای دیگر کتاب برشمردند.
در پایان، آقای دکتر مازیار مهیمنی با بررسی تفاوتهای گونه و مقوله و بررسی اهمیت صحبت از تراژیک از منظر هستیشناختی، انسانشناختی و جنبههای اجتماعی و سیاسی، به گفتوگو دربارۀ مقولۀ کمیک و نقش آن در زندگی عادی و دلیل انتخاب اثر برای ترجمه پرداختند. آقای دکتر احمد رمضانی (عضو هیئتعلمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش و مدیر نشر بوی کاغذ) از گروه هنر و گروه زبانهای خارجی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برای فراهم آوردن امکان گفتوگو در مورد کتاب «تئاتر و وجود» تشکر کردند. وی با بیان این که سطح نقد در این نشست مناسب و فراتر از تعارفات معمول بود، به گفتوگو و بررسی مختصر مباحث مطرح شده در جلسه پرداختند و به پرسشهای مرتبط با دلایل انتخاب کتاب و مراحل ترجمه و چاپ آن پاسخ دادند.