معرفی

انقلاب روسیه زلزله‌ای سیاسی ایجاد کرد. در فوریه ۱۹۱۷ پادشاهی رومانف‌ها متزلزل شد و در ماه مارس سقوط نمود. این خود به تنهایی در پهنۀ گیتی حادثه‌ای شگرف به‌شمار می‌آمد. روسیه در کنار متحدان خود درگیر جنگی بزرگ علیه نیروهای محور بود. دولت موقت، ائتلافی ناپایدار از لیبرال‌ها و سوسیالیست‌ها که جانشین امپراتور نیکلای دوم و هیئت وزیران او شدند، همگان را برخوردار از حقوق مدنی اعلام کردند و مسئولیت دفاع ملی را خود به عهده گرفتند. سرانجام در ماه اکتبر به قدرت گرفتن ولادیمیر لنین گردن نهادند. اهمیت این انقلاب از انقلاب نخستین بیشتر بود.

این کتاب مکتوبات فراوانی را دربارۀ انقلاب روسیه خلاصه می‌کند، انا همواره بر نیاز به جمع‌آوری انواع تاریخ – سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و بین‌المللی – تأکید شده است. خط‌مشی کلی را می‌توان چنین خلاصه کرد. تجزیه‌طلبان در گسترش میدان عوامل توضیح‌دهندۀ انقلاب اکتبر راهی درست در پیش گرفته بودند؛ منتقدان هم تا همان اندازه به‌درستی اصرار می‌کردند که اصول و سیاست‌های بلشویک‌ها همیشه شدیداً سلطه‌گرا بوده است.